Wereldreiziger Jan Willem

Welkom op mijn fotogalerij

დასაწყისი / Lezingen / Pamir Higway. Een witte vlek op de wereld kaart 5

Een witte vlek op de wereldkaart

Op een hoogte van 4.400 meter lig ik in een snikheet kamertje. Dicht bij een roodgloeiende, op Yak poep gestookte, kachel. Naast mij liggen twee medefietsers net als ik bij te komen van de sneeuw- en hagelstorm waarin we even daarvoor nog fietsten. Aan onze voeten liggen twee mannen geknield te bidden richting Mekka, terwijl iets verderop twee vrouwen en enkele kinderen gezellig zitten te kwebbelen met elkaar. In wat voor een wereld ben ik terechtgekomen?

Deze wereld is Tadzjikistan, een oude Sovjetstaat die in de jaren '90 van de vorige eeuw zelfstandig is geworden. Het land bevindt zich in de zogenoemde 'stannen'-regio die uit vijf voormalige Sovjetrepublieken bestaat: Turkmenistan, Kazachstan, Oezbekistan, Tadzjikistan en Kirgizistan. Tijdens deze lezing neem ik u mee naar de laatste twee landen waarbinnen ik samen met nog enkele fietsers drie weken over de Pamir Highway fiets. Deze bergweg loopt van Dushanbe in Tadzjikistan naar Osh in Kirgizistan en geldt onder de 'wereld' fietsers als een van de mooiste wegen ter wereld.

In het begin fietsen we in een temperatuur van 45 graden langs de Panj rivier, die enkele dagenlang onze metgezel is. Aan de overkant ervan ligt Afghanistan dat ons al die tijd een prachtige inkijk biedt in het dagelijkse leven daar. Een leven dat op het oog nauwelijks verschilt van dat in Tadzjikistan. De vele akkers die we waarnemen rond de huizen stellen de bewoners ervan in staat om vrijwel geheel zelfvoorzienend te leven.

Na Khorog buigen af het Pamir gebergte in. We stijgen van 1.500 meter naar een hoogte van 4.700 meter. De temperatuur daalt drastisch en we krijgen zelfs een paar pittige sneeuwbuien te verwerken. ’s Morgens worden we enkele keren wakker met sneeuw op onze tenten. We hebben intussen duidelijk het 'moderne' leven achter ons gelaten en zien hooguit nog een enkele auto per dag. Dorpen komen we niet meer tegen. Alleen nog hier en daar een verdwaald huis of een yurt, een traditionele ronde tent waarvan de bewoners ons steevast uitnodigen om wat te komen eten of op zijn minst thee met hen te drinken.
Op zulke momenten zien we met eigen ogen hoe belangrijk de Yak hier is voor de mensen. Vlees, huid, melk, poep, alles van dit rund wordt gebruikt. Ons fietsgroepje krijgt iedere namiddag toestemming om de tenten op te zetten naast een yurt of “huis”. We mogen gebruikmaken van de primitieve, met yak poep gestookte, kachels van de bewoners om er ons eten op te bereiden. En als we willen, mogen we slapen op hun matten op de vloer. Kortom: gastvrijheid is hier de norm.

Terwijl we over diverse passen in het Pamir gebergte rijden genieten we van een overweldigend mooie natuur. Regelmatig ervaren we het landschap zelfs als buitenaards. Af en toe passeren we een kudde yaks. Op sommige stukjes fietsen we, terwijl we de vele gaten proberen te omzeilen, over asfalt dat nog in de jaren zeventig door de Sovjets is aangelegd. Maar voor het merendeel van de route moeten we het doen met een grindweg vol keien, wasbord en zand. De natuur is hier de baas, maar tegelijkertijd ook buitengewoon mooi.

Na de grensovergang bij Tadzjikistan fietsen we door een prachtig stuk niemandsland van 20 km naar de Kirgizische grens. Zodra we de grens gepasseerd zijn, verandert het landschap en verschijnen de eerste bloemen, al zijn de meeste inmiddels uitgebloeid. Het is tenslotte al eind augustus. Wel zien we hier en daar nog mooie geraniums, salvia’s, gentianen en andere bloemen.

Onze tocht over de oude zijderoute, die ooit in de 13e eeuw ook bereisd werd door de Venetiaanse handelaar en avonturier Marco Polo en sinds die tijd op de meeste plekken onveranderd is gebleven, eindigt voor ons in de voormalige pleisterplaats Osh in Kirgizië.

De foto’s die ik tijdens mijn presentatie laat zien geven een inkijk in het dagelijkse leven in Tadzjikistan en Kirgizistan. Twee oude Sovjetstaten die nog steeds worstelen met de verkregen zelfstandigheid na de val van de Sovjet-Unie. Maar ook twee van de armste landen ter wereld waar desondanks alles de gastvrijheid hoog in het vaandel staat.

  • Pamir Highway (1)
    Pamir Highway (1)
  • Pamir Highway (2)
    Pamir Highway (2)
  • Pamir Highway (3)
    Pamir Highway (3)
  • Pamir Highway (4)
    Pamir Highway (4)
  • P1010243
    P1010243